Dziurawiec (Hypericum L.)

  Nazwy stosowane wobec dziurawca: 

• Dziurawiec pospolity - Hypericum perforatum
• St. John's Wort (w języku angielskim)
• Johanniskraut (w języku niemieckim)
• Millepertuis (w języku francuskim)
• Hierba de San Juan (w języku hiszpańskim)
• Erva-de-São-João (w języku portugalskim)
• Perforata (w języku włoskim)
• Зверобой (w języku rosyjskim)
• Άγριο Τσουκνίδα (w języku greckim)
• Harilik naistepuna (w języku estońskim)

  1. Jakie są najważniejsze właściwości lecznicze Dziurawca zwyczajnego ?

Dziurawiec pospolity, znany również jako Hypericum perforatum, jest rośliną znaną z wielu właściwości leczniczych. Wyróżniają się wśród nich przede wszystkim właściwości przeciwdepresyjne, antybakteryjne i przeciwzapalne. W przypadku depresji i zaburzeń nastroju, Dziurawiec pospolity może pomóc w łagodzeniu objawów dzięki swoim właściwościom przeciwdepresyjnym. Badania sugerują, że ekstrakty z Dziurawca pospolitego mogą być skuteczne w leczeniu łagodnych do umiarkowanych postaci depresji, a ich działanie jest porównywalne do niektórych leków przeciwdepresyjnych. Dziurawiec pospolity jest również stosowany jako naturalny antybiotyk. Zawiera składniki aktywne, takie jak hiperycyna i hiperforyna, które wykazują silne działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe. Dlatego też Dziurawiec pospolity jest często stosowany w leczeniu zakażeń skóry, wrzodów i chorób dróg moczowych. Właściwości przeciwzapalne Dziurawca pospolitego są związane z jego zdolnością do zmniejszania stanów zapalnych. W badaniach wykazano, że ekstrakty z Dziurawca pospolitego wykazują działanie przeciwzapalne w przypadku chorób reumatycznych, zapalenia stawów oraz chorób autoimmunologicznych. Dziurawiec pospolity jest również stosowany jako środek łagodzący bóle menstruacyjne, a także w leczeniu dolegliwości żołądkowych i jelitowych, takich jak choroba wrzodowa, zespół jelita drażliwego i choroby zapalne jelit. Warto jednak pamiętać, że Dziurawiec pospolity może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, w tym z lekami przeciwdepresyjnymi, lekami przeciwpadaczkowymi i lekami przeciwzakrzepowymi. 

  2. Jakie składniki Dziurawca pospolitego odpowiadają za jego działanie lecznicze ?

Dziurawiec pospolity zawiera wiele składników, które odpowiadają za jego właściwości lecznicze. Jednym z najważniejszych jest hiperycyna, związek chemiczny należący do grupy flawonoidów. To właśnie hiperycyna jest uważana za główny składnik aktywny Dziurawca pospolitego, ponieważ wpływa ona na poziom neuroprzekaźników w mózgu, takich jak serotonina, dopamina i noradrenalina. W rezultacie hiperycyna wpływa na poprawę nastroju, zmniejszenie stresu i lęku, a także na zmniejszenie uczuć depresyjnych. Kolejnym ważnym składnikiem Dziurawca pospolitego jest hiperforyna, także związkiem chemicznym z grupy flawonoidów. Hiperforyna wpływa na hamowanie enzymów, które metabolizują neuroprzekaźniki, co zwiększa ich poziom w mózgu. Dzięki temu, Dziurawiec pospolity może być skutecznym lekiem przeciwdepresyjnym i uspokajającym. Ponadto, w Dziurawcu pospolitym występują także garbniki, kwasy organiczne, żywice i olejki eteryczne, które wpływają na wiele procesów metabolicznych w organizmie. Garbniki mają działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, a kwasy organiczne regulują trawienie i metabolizm. Olejki eteryczne mają działanie antyseptyczne, a także wpływają na układ nerwowy. Wszystkie te składniki Dziurawca pospolitego razem tworzą silne działanie lecznicze, które jest stosowane w medycynie naturalnej do leczenia różnych dolegliwości.

  3. W jakich chorobach i dolegliwościach można stosować Dziurawiec pospolity ?

Dziurawiec pospolity (Hypericum perforatum) jest rośliną znaną z wielu właściwości leczniczych, dlatego też stosuje się go w różnych dolegliwościach i chorobach. Jego najważniejsze zastosowania medyczne to przede wszystkim leczenie łagodnych dolegliwości emocjonalnych takich jak lekkie do umiarkowanych depresje, stany lękowe, nerwowość, a także bezsenność. Dziurawiec pospolity wykazuje również działanie przeciwwirusowe, przeciwzapalne oraz przeciwbakteryjne, dlatego też może być stosowany w przypadku różnych infekcji, w tym chorób układu oddechowego i moczowego. Innymi schorzeniami, w których Dziurawiec pospolity może być pomocny, są trawienne dolegliwości takie jak zaparcia, biegunki czy niestrawność, a także bóle głowy oraz napięcie mięśniowe. Ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, Dziurawiec pospolity może być również stosowany w przypadku ran, oparzeń, skaleczeń oraz trudno gojących się owrzodzeń.

  4. Jakie są zalecane dawki i formy preparatów z Dziurawcem pospolitym ? 

Dziurawiec pospolity jest dostępny w różnych formach preparatów, takich jak tabletki, kapsułki, susz, herbaty czy ekstrakty. Zalecane dawki Dziurawca pospolitego zależą od rodzaju preparatu, stężenia składników aktywnych i indywidualnych potrzeb organizmu.
W przypadku tabletek i kapsułek, zazwyczaj zaleca się stosowanie 300-600 mg ekstraktu dziurawcowego na dzień, podzielonego na dwie lub trzy dawki. Dla suszu i herbaty zalecana dawka to 1-2 łyżeczki dziennie. W przypadku stosowania Dziurawca pospolitego w postaci ekstraktu, zazwyczaj dawka wynosi 300-900 mg dziennie. Nie należy jednak przekraczać zalecanych dawek, ponieważ zbyt duża ilość Dziurawca pospolitego może prowadzić do działań niepożądanych, takich jak nudności, biegunka, bóle brzucha, a także interakcji z innymi lekami. W każdym przypadku przed rozpoczęciem stosowania preparatów z Dziurawcem pospolitym, należy skonsultować się z lekarzem, który dobierze odpowiednią dawkę i formę preparatu w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta i rodzaju choroby.

  5. Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania Dziurawca pospolitego ? 

Mimo iż Dziurawiec pospolity jest zwykle uważany za bezpieczny ziołowy suplement diety, to istnieją pewne przeciwwskazania do jego stosowania. Osoby, które są uczulone na rośliny z rodziny hipericum, powinny unikać stosowania Dziurawca pospolitego, ponieważ może to wywołać reakcję alergiczną. Stosowanie Dziurawca pospolitego może także powodować interakcje z niektórymi lekami, w szczególności z lekami przeciwdepresyjnymi (SSRI) oraz lekami przeciwzakrzepowymi (m.in. warfaryną). Osoby przyjmujące te leki powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania Dziurawca pospolitego. Istnieją również przeciwwskazania do stosowania Dziurawca pospolitego u kobiet w ciąży i karmiących piersią, ponieważ nie ma wystarczających badań dotyczących jego bezpieczeństwa w tych okresach.

  6. Jakie są sposoby przygotowania Dziurawca pospolitego w celu uzyskania najlepszych efektów leczniczych ?

Dziurawiec pospolity można przygotowywać na wiele różnych sposobów, w zależności od celu terapeutycznego i indywidualnych preferencji. Najczęściej stosowaną formą preparatu z dziurawcem jest napar z suszonych ziół, ale istnieją również tabletki, kapsułki, wyciągi, płyny, czy maści. Aby uzyskać najlepsze efekty lecznicze, należy pamiętać o kilku ważnych zasadach. Przede wszystkim, należy wybierać wysokiej jakości surowce roślinne, które nie są skażone pestycydami i innymi zanieczyszczeniami. Ważne jest także, aby stosować odpowiednią dawkę i formę preparatu, której dobór powinien być zawsze konsultowany z lekarzem lub farmaceutą.
Najczęściej stosowaną formą preparatu z dziurawcem jest napar. Aby go przygotować, należy zalać 1-2 łyżki suszonego zielonego materiału 250 ml wrzącej wody i pozostawić do parzenia przez około 10-15 minut. Napar można pić 2-3 razy dziennie, najlepiej przed posiłkami. Jeśli chodzi o tabletki, kapsułki, wyciągi, płyny, czy maści z dziurawcem, należy zawsze stosować się do zaleceń producenta lub lekarza. Nie należy przekraczać zalecanej dawki, ponieważ może to prowadzić do działań niepożądanych. Innym sposobem na przygotowanie Dziurawca pospolitego jest wyciąg alkoholowy. Aby go przygotować, należy umieścić suszone ziele w słoiku, zalać go spirytusem, po czym pozostawić na 2-4 tygodnie w ciemnym i chłodnym miejscu. Następnie wyciąg należy przefiltrować i przechowywać w ciemnym pojemniku. Zaleca się stosowanie około 30 kropli wyciągu, rozpuszczonych w wodzie, dwa razy dziennie. W przypadku maści, preparat taki może pomóc w leczeniu ran, oparzeń i stanów zapalnych skóry. Aby ją przygotować, należy zmieszać suszone ziele Dziurawca pospolitego z tłuszczem, takim jak masło shea lub oliwa z oliwek, a następnie gotować na wolnym ogniu przez kilka godzin. Po schłodzeniu, maść można stosować na dotknięte chorobą miejsca.

  7. Czy istnieją badania naukowe potwierdzające skuteczność Dziurawca pospolitego w leczeniu określonych chorób ? 

Tak, istnieje wiele badań naukowych, które potwierdzają skuteczność Dziurawca pospolitego w leczeniu różnych chorób i dolegliwości. Dziurawiec pospolity zawiera wiele związków aktywnych, takich jak hiperycyna, pseudohyperycyna, flawonoidy i kwas chlorogenowy, które przyczyniają się do jego właściwości leczniczych. Badania wykazują, że Dziurawiec pospolity może pomóc w leczeniu łagodnej do umiarkowanej depresji, zaburzeń snu, nerwicy, stresu i lęku. Dziurawiec pospolity jest również skuteczny w leczeniu objawów zespołu jelita drażliwego, choroby Parkinsona, fibromialgii, trądziku, opryszczki i chorób skóry. W badaniach klinicznych przeprowadzonych na pacjentach z łagodną depresją, stosowanie preparatów z Dziurawcem pospolitym okazało się skuteczne w redukcji objawów depresji, w tym obniżenia nastroju i utraty zainteresowania. Inne badania wykazały, że Dziurawiec pospolity może być skuteczny w leczeniu zaburzeń snu, w tym bezsenności. W przypadku chorób skóry, takich jak trądzik, Dziurawiec pospolity wykazał się skutecznością w redukcji stanów zapalnych skóry i zmniejszeniu trądziku. W przypadku opryszczki Dziurawiec pospolity może przyspieszyć gojenie się wrzodów i zmniejszyć czas trwania objawów.

  8. Jakie są ewentualne skutki uboczne stosowania Dziurawca pospolitego ? 

Dziurawiec pospolity jest uważany za stosunkowo bezpieczny dla większości osób, ale w niektórych przypadkach może powodować skutki uboczne. Najczęstsze skutki uboczne stosowania dziurawca to:

• Wzmożona wrażliwość na światło słoneczne - może wystąpić reakcja skórna, tak jak poparzenie słoneczne
• Zaburzenia trawienia - w niektórych przypadkach dziurawiec może powodować biegunkę, nudności, wymioty, zaparcia lub zgagę
• Interakcje z innymi lekami - dziurawiec może wpływać na działanie niektórych leków, w tym leków przeciwbólowych, leków przeciwzakrzepowych, leków przeciwpadaczkowych i leków przeciwdepresyjnych. Może również wpływać na działanie doustnych środków antykoncepcyjnych, co zmniejsza ich skuteczność.

  BADANIA NAUKOWE były prowadzone m.in. przez:

• University of Exeter w Wielkiej Brytanii
• University of California w USA
• University of Adelaide w Australii
• University of Tartu w Estonii
• Università degli Studi di Milano w Włoszech
• Charité – Universitätsmedizin Berlin w Niemczech
• Masaryk University w Czechach
• University of Antwerp w Belgii
• University of Helsinki w Finlandii
• Jagiellonian University w Polsce

  PRZECHOWYWANIE 

Dziurawiec pospolity, podobnie jak wiele innych roślin zielarskich, wymaga odpowiedniego przechowywania, aby zachować swoje właściwości lecznicze.


Oto kilka wskazówek, jak przechowywać dziurawiec pospolity:

• Przechowuj dziurawiec w suchym i chłodnym miejscu, najlepiej w zamkniętym pojemniku, aby uniknąć wpływu wilgoci i światła.
• Upewnij się, że pojemnik, w którym przechowujesz dziurawiec, jest szczelny, aby zapobiec dostawaniu się powietrza.
• Nie przechowuj dziurawca w pobliżu innych roślin o silnym zapachu, które mogą wpłynąć na jego aromat i smak.
• Nie przechowuj dziurawca w pobliżu produktów chemicznych, które mogą zmienić jego skład chemiczny i właściwości lecznicze.
• Zawsze przechowuj dziurawiec poza zasięgiem dzieci i zwierząt, aby uniknąć przypadkowego połknięcia lub kontuzji.

Przestrzeganie tych prostych wskazówek pozwoli zachować właściwości lecznicze dziurawca i zapewni jego trwałość przez dłuższy czas.

  ŹRÓDŁA NAUKOWE 

• National Center for Complementary and Integrative Health - https://www.nccih.nih.gov/health/st-johns-wort
• National Institutes of Health Office of Dietary Supplements - https://ods.od.nih.gov/factsheets/StJohnsWort-HealthProfessional/
• European Medicines Agency - https://www.ema.europa.eu/en/documents/herbal-report/final-assessment-report-hypericum-perforatum-l-herba_en.pdf
• Cochrane Database of Systematic Reviews - https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD000448.pub3/full
• Journal of Psychopharmacology - https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0269881106063044
• Pharmacological Research - https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1043661816304322
• BMC Complementary and Alternative Medicine - https://bmccomplementmedtherapies.biomedcentral.com/articles/10.1186/1472-6882-14-29
• Journal of Agricultural and Food Chemistry - https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf020644r
• International Journal of Clinical Practice - https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1742-1241.2008.01817.x
• Journal of Ethnopharmacology - https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378874116323058
• https://en.wikipedia.org/wiki/Hypericum

Dziękujemy za zainteresowanie naszą stroną internetową poświęconą ziołom! Cieszymy się, że doceniasz naszą pracę i wysiłek, który włożyliśmy w stworzenie wartościowych treści. Jeśli chciałbyś podzielić się naszymi informacjami na swojej stronie, serdecznie Cię zachęcamy. Jednak prosimy o zachowanie naszych praw autorskich i nie kopiowanie treści bez naszej zgody.

Jeśli chciałbyś podzielić się naszą stroną, zawsze możesz udostępnić link, który prowadzi do naszej strony. To nie tylko pomoże w zachowaniu integralności naszej pracy, ale również pozwoli Twoim czytelnikom odkryć więcej wartościowych informacji na temat ziół.

Dziękujemy za zrozumienie i wsparcie! Jeśli masz jakiekolwiek pytania lub potrzebujesz dodatkowych informacji, nie wahaj się skontaktować z nami.